|
 Pauzaniasz zwany Periegeta,
(ur. między 100 a 110 n.e.,
zm. po 180 n.e.) – grecki geograf, autor dzieła Periegesis tes
Hellados (Wędrówki po Helladzie) w 10 księgach, czyli
przewodnika po Helladzie, w którym zawarł relację ze swoich
licznych podróży, opisując poszczególne krainy Grecji:
zabytki, lokalne kulty. Styl Pauzaniasza jest bardzo bogaty,
rozwija on poszczególne opisy, uzupełniając je głównie o
informacje historyczne, mitologiczne. Dzieło Pauzaniasza jest
cennym źródłem historycznym. Korzystają z niego geografowie i
archeolodzy, lokalizując antyczne miejscowości, historycy
sztuki, rekonstruujący wygląd starożytnych świątyń i innych
budowli. Z jego dzieła korzystają też historycy religii
starożytnych, ze względu na informacje o mało znanych lub
nieznanych skądinąd lokalnych kultach. Pierwsza księga
traktatu opisuje Attykę i Megarę, druga – Korynt, Sykion,
Argolidę, trzecia Lakonię, czwarta Mesenię, piąta i szósta
Elidę, siódma Achaję, ósma Arkadię, dziewiąta Beocję, a
dziesiąta Fokidę. |
|
 STRABON
Strabon (ur. ok. 63 r. p.n.e. w Amasei, zm. ok. 24 r. n.e.) –
grecki geograf, historyk i podróżnik. Autor ukończonej po 21
r. Geographica hypomnemata spisanej w 17 księgach – rodzaju
encyklopedii, zawierającej podstawowe definicje geograficzne,
opisy znanych mu krajów, około 4000 nazw geograficznych oraz
wiele informacji z zakresu nauk przyrodniczych, medycyny,
historii i innych dziedzin. Jest to najważniejsze dzieło
geograficzne starożytności.
Księgi 1-2 zawierają zagadnienia z geografii fizycznej, księgi
3-10 opisują geografię Europy, ks. 11-16 – geografię Azji, a
ks. 17 – Afryki. Z ośmiu ksiąg o Europie 2 dotyczą Hiszpanii i
Galii, 2 – Sycylii i Italii, 1 – północno-wschodniej Europy, 3
Hellady. 15 księga zawiera opis Indii i Persji, 16 – Asyrii,
Syrii, Babilonii i Arabii. Z 17 ksiąg nie zachował się żaden
oryginał, 13 tomów jest znanych z odpisów. |
|
 ARYSTOTELES
Arystoteles, (ur. 384 p.n.e., zm. 322 p.n.e.) – filozof, jeden
z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych
filozofów starożytnej Grecji. Był twórcą odmiennego od
platonizmu i równie spójnego systemu filozoficznego, który
bardzo silnie wpłynął na filozofię i naukę europejską.
Zapoczątkował nurt filozoficzny nazywany arystotelizmem, który
miał wiele postaci w różnych epokach. Chrześcijańska odmiana
arystotelizmu zwana tomizmem powstała w XIII wieku i jest do
dziś uważana za oficjalną filozofię Kościoła katolickiego.
Założyciel szkoły filozoficznej w ogrodach Lykeionu (od nazwy
sąsiadującej z nimi świątyni Apollina Likejosa) – stąd wzięło
się później słowo „liceum”. Oprócz filozofii Arystoteles
położył ogromne zasługi w rozwoju logiki i nauk
przyrodniczych, szczególnie astronomii, fizyki i biologii. |
Homer
(VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik,
śpiewak i recytator. Uważa się go za ojca poezji epickiej.
Najstarszy znany z imienia europejski poeta, który zapewne
przejął dziedzictwo długiej i bogatej tradycji ustnej poezji
heroicznej. Do jego dzieł zalicza się najsłynniejsze w
historii literatury eposy: Iliadę i Odyseję o Wojnie
Trojańskiej. Żaden poeta grecki nie przewyższył sławą Homera.
Na wyspach Ios i Chios wzniesiono poświęcone mu świątynie, a w
Olimpii i Delfach postawiono jego posągi.
ILIADA
Platon
(427 p.n.e. - 347 p.n.e.) właśc. Arystokles – filozof grecki,
twórca systemu zw. idealizmem. Wywodził się z arystokracji
ateńskiej (przez matkę był spokrewniony z Solonem), co miało
wpływ na jego antydemokratyczne poglądy. W większości
napisanych przez Platona dialogów filozoficznych występuje
postać Sokratesa; będąc świadkiem w skazaniu na śmierć
swego mistrza zrażony demokracją wraz z grupą przyjaciół na 12
lat opuszcza Ateny.
Ksenofont
z Aten (ok. 430 p.n.e. – ok. 355 p.n.e.) – grecki pisarz,
historyk, żołnierz, uczeń Sokratesa. Był autorem Historii
greckiej, będącej kontynuacją dzieła Tukidydesa i opisującej
dzieje Grecji w latach 411--362. Ważną grupą pism są pisma
sokratyczne i dialogi. Sympozjon (Uczta) oraz Obrona Sokratesa
są odpowiednikami dzieł Platona o takich samych tytułach,
przedstawiają jednak inny obraz Sokratesa. Drugą grupą pism
Ksenofonta stanowią dzieła historyczne, polityczne i
biograficzne.